Las emprimas rodas per auzar aua (p.ex. sin chanals) èn vegnidas construidas en differentas culturas gia 1500 avant Cristus. Las rodas vegnivan muventadas d'animals u carstgauns. Insacura po ina da questas rodas avair sa movì da sasezza perquai che l’aua curreva avunda per muventar ella. Cun agid dad aissas fermadas vid la roda è quai effect alura vegnì rinforzà. Uschia èn vegnidas construidas las emprimas rodas da tschiffar aua. Suenter èsi stà in pitschen pass da duvrar questa tecnica per metter en moviment er auters indrizs.

(Foto: Hagen von Eitzen / CC BY-SA 3.0)