Text grischun, Transkript 5.12.12. cw Gea, quel va pir en in'ura puspè. Okay. As poss jau gidar? – Poss jau...Can I help. ....Schtomps? Schtompts??? San Murezzan! Gea, San Murezzan è segir ina da las destinaziuns las pli enconuschentas dal Grischun. Qua è vegnì creà l'emprim territori da sport d'enviern. E qua procurain nus fin oz per il bainstar da noss giasts da tut il mund. Ed al WEF a Tavau vegnan mintg'onn las persunas las pli impurtantas da la politica e da l'economia. Sper destinaziuns sco San Murezzan, Tavau, Flem/Laax e Lai datti dentant er da scuvrir blers territoris pitschens per il sport d'enviern en il Grischun. Uei, u nua vas? A Brüssel. Hai là ina plazza. Uschè lunsch davent? Gea. Lu, tut il bun! HEADLINE ZEITUNG Viver là, nua che auters fan vacanzas Il Grischun è in chantun alpin; el è il chantun il pli grond da la Svizra, ma populà il pli pauc. Mo stgars 200'000 persunas vivan qua. Cuira è la sedia da la regenza e dal parlament. Da qua èsi mo dus pass fin a Turitg u a Berna, a Milaun u a Minca. Dus terzs da la surfatscha dal Grischun èn guaud u grip niv – uschè stip che mintga vatga giess là a cupitgas. Nua che quai è pussaivel producin nus laina, nossa pulpa renumada, vin – e chaschiel da muntogna grischun. Nus producin en moda duraivla: la mesadad dals purs grischuns, quai è lunsch sur la media svizra, producescha daditg en moda biologica. Ultra da products biologics èn energias regenerablas ina da nossas fermezzas. Il Grischun furnescha in tschintgavel da l'electricitad consumada en Svizra ... e però producida en moda netta cun forza idraulica. E mess en buttiglias exportain nus nossa aua schizunt en tut il mund. Il Grischun porscha a l'Europa ina da las colliaziuns nord-sid las pli impurtantas tras las Alps. Colliaziuns da traffic custan blers daners. Ma quai vala la paina. Perquai che là, nua ch'i dat vias, ina viafier ed ina scola en il vitg, là restan ils umans, là viva il Grischun – e la Svizra. Jau sai, per vus essan nus "overstyled". Na, quai è schon bun ... Nus vegnin tuttina gugent. Il Grischun porscha bler a ses giasts: action, sport, ma er wellness, cultura e: nossas isanzas e tradiziuns. Cun passa tschintg e mez milliuns pernottaziuns per onn en hotels è il Grischun l'ospitant numer 1 da la Svizra. Perquai lavuran bleras e blers da nus en il turissem. Spezialistas e spezialists bain scolads lavuran er tar interpresas grondas internaziunalas che han lur sedia en il Grischun. U en in dals blers manaschis pitschens. Nus construin skis che vegnan cumprads da stars, nus intgantain il Gault Millau, avain architects ed artists da renum mundial che fixeschan lur impressiuns en ieli e dera in fier. Ed en quasi mintga vitg dal Grischun datti ina scrinaria. La scarsola famusa dal Scanvetg vegn fabritgada là a maun ... d'in collega immigrà. Bien di. «Bien di»... Il rumantsch è la quarta lingua naziunala da la Svizra. El è ina part impurtanta da nossa identitad grischuna. La furmaziun cumenza tar nus en la scola dal vitg e maina sur in emprendissadi u in gimnasi a nossas scolas autas. Il Grischun è in lieu da perscrutaziun internaziunal. Nus ans stentain da scolar bain nossa generaziun giuvna e da porscher ad ella pli tard bunas schanzas en la professiun. Igl è settember ... ... e temp da chatscha e lieungas mallavadas pretendan che tut il Grischun stettia airi durant quest temp ... Serrà Tar nus n'è la chatscha betg insatge exclusiv. Tgi che ha la patenta, dastga ir a chatscha. Dal rest – cun l'emprim tun tschertgan tschiervs e chamutschs furbers la protecziun dal parc naziunal ... Spezialitads da selvaschina Ueila chau! Chau! L'enconuschas? Gea, quel vegn adina puspè. Sco ils fans, quels van er a mintga matsch. Betg mo per ils fans da hockey ha il Grischun in agen tren ­ la Viafier retica. Parts da ses trajects appartegnan al patrimoni mundial da l'UNESCO. Per las turistas e per ils turists, ma natiralmain er per nus èn la viafier e l'auto da posta da gronda impurtanza. Els procuran – gist l'enviern – per la colliaziun cun ils centers. L'enviern tar nus en il Grischun è insatge dal tuttafatg particular. Il Grischun è in original – nossas muntognas, noss animals, noss umans ... Cler, che nus essan mintgatant in zic agens ... Sco noss animal da vopna, il capricorn. Quel fiss quasi mort ora ed ha puspè stuì vegnir domicilià. Jau rest crai er qua ... hei, tge manegias? Quai n'è betg vaira, ubain? Bien di. Buna sera! ((Buna sera.)) En il Grischun ans occupan schizunt visitas dad urs.