Ils Leponts èn in pievel alpin strusch pli conuschent che ha populà las vals d’Ossola, la Leventina e la Val Mesauc: Ils Leponts. «Fra Angelico» als descriva sco spezia d’umans cun gronda amur per la libertad, analog als Helvets en il nord da las Alps. Tenor l’emprima menziun da Cato il vegl (150 a. Cr.) descendan els dals Tauriscs, in pievel vischin. Entant ch’il num, dal qual l’origin n’è betg conuschent, ha survivì en la Vallis Lepontina (la Leventina) fin il 18avel tschientaner, han ins scuvrì la ritga cultura materiala pir cun bajegiar la viafier dal Gottard. [Tenor LQ].

(Charta: Wikipedia, Marco Zanoli / CC BY-SA 3.0)